Museum de Fundatie in Zwolle betaalt 2 ton voor een schilderij dat het al jaren in de collectie heeft, maar dat afkomstig is uit de verzameling van een Duits-Joodse textielondernemer. Deze verkocht het werk, Christus en de Samaritaanse vrouw bij de bron, van Bernardo Strozzi uit 1635, anoniem toen hij in 1933 in Nederland op de vlucht was voor de nazi’s. Het geld gaat naar zijn familie, die nu in Zuid-Afrika woont.
De familie had al veel eerder aanspraak op het schilderij gemaakt. De speciale commissie die dergelijke verzoeken beoordeelt, de zogenoemde Restitutiecommissie, vond in 2013 dat het museum het kon houden, hoewel de oorspronkelijke eigenaar, Richard Semmel (1875-1950) uit Berlijn, het onvrijwillig had verkocht vanwege van de omstandigheden. Daarna is het te goeder trouw gekocht door de oprichter van Museum de Fundatie, Dirk Hannema.
De Restitutiecommissie oordeelde acht jaar geleden dat het eigendomsrecht van de Fundatie plus het belang van het schilderij voor de museumcollectie zwaar genoeg wogen om het in Zwolle te laten. Vorig jaar werd echter een stokje gestoken voor oordelen als dit. Bij de behandeling van een aanspraak mag geen afweging meer worden gemaakt van de belangen tussen het museum waar het werk hangt en degene die er recht op meent te hebben. “Herstel van onrecht” staat voorop, aldus de speciale commissie-Kohnstamm toen.
Omarmd
Museum de Fundatie heeft het rapport-Kohnstamm naar eigen zeggen “omarmd” en nam zelf contact op met de erfgenamen van Richard Semmel om met hen te overleggen over een oplossing voor Christus en de Samaritaanse vrouw bij de bron. Ze besloten samen tot een vergoeding van de marktwaarde, vastgesteld door een onafhankelijke taxatie. Het schilderij blijft onderdeel van de collectie van Museum de Fundatie en de erfgenamen erkennen het eigendomsrecht van het museum.
De Fundatie zegt blij te zijn “dat deze pijnlijke kwestie samen met de erfgenamen op harmonieuze wijze is opgelost”. Het museum is ook “dankbaar dat dankzij de erven Semmel de bezoekers van Museum de Fundatie het schilderij van Bernardo Strozzi kunnen blijven bekijken en bestuderen.”
Door: ANP
